پمپ آب نام کلی است که به انواع پمپهایی که برای پمپاژ آب استفاده میشود، اطلاق میشود. پمپ آب خانگی، پمپ کفکش، پمپ لجنکش، پمپ شناور و... از انواع رایج پمپ آب هستند. همه این انواع پمپ آب وظیفه انتقال آب از یک نقطه به نقطه دیگر را دارد و عمل پمپاژ آب را بصورت پیوسته و بدون قطعی انجام میدهد.
پمپ آب خانگی به تنهایی قادر به کنترل قطع و وصل خود را ندارد و درصورتی که به برق وصل باشد بصورت مداوم روشن بوده و آب را پمپاژ میکند. این اتفاق خرابی زودرس، آسیب به قطعات داخلی و در نهایت سوختن پمپ را در پی دارد. علاوه بر آن مصرف برق را نیز بیهوده افزایش میدهد. به همین خاطر از یکی از انواع قطع کن آب مثل ست کنترل یا کلید اتومات استفاده میشود.
پمپ کفکش و پمپ لجنکش نیز دیگر پمپهای آبی هستند که در صورت متصلبودن به برق بصورت دائم کار میکنند. ساختار این نوع پمپها به گونهای است که همواره باید در ورودی مکش خود آب وجود داشته باشد و آب را پمپ کنند. در صورتی که بدون داشتن آب روشن باشند بعد از مدت زمان کوتاهی میسوزند. در این پمپهای آب از تجهیزی به نام فلوتر استفاده میشود.

انواع قطع کن آب
- ست کنترل
- کلید اتومات
- فلوتر
قطع کن آب در انواع پمپ آب استفاده میشود. در پمپ آب خانگی از ست کنترل یا کلید اتومات جهت کنترل قطع و وصل پمپ و در پمپهای مستغرقی مثل کفکش و لجنکش از فلوتر بدین منظور بهره گرفته میشود.
قطع کن پمپ آب از نوع ست کنترل
ست کنترل یا اتومات پمپ آب رایجترین قطع کن پمپ آب خانگی است. معمولا همراه با پمپ آب خانگی، ست کنترل نصب میشود. البته معمولا استفاده از ست کنترل به عنوان سنسور قطع و وصل پمپ آب در ساختمانهای کمتر از 4 طبقه توصیه میشود. در تعداد طبقات بیشتر از تجهیز دیگری استفاده میشود که در ادامه توضیح داده خواهد شد.
ست کنترل خود دارای چند نوع مختلف شامل ساده، قابل تنظیم و مخزندار است که بسته به متراژ، تعداد طبقات و قیمت برای ساختمان انتخاب میشود. همچنین برندهای ایرانی، چینی و اروپایی زیادی ست کنترل تولید میکنند که پیشنهاد میشود مقاله بهترین ست کنترل را که بطور کامل به این موضوع پرداخته، مطالعه کنید.

قطع کن آب از نوع کلید اتومات
کلید اتومات دیگر قطع کن آب در پمپهای آب خانگی است. کلید اتومات همراه با منبع انبساط همان کار ست کنترل را انجام میدهد با این تفاوت که در ساختمانهای با تعداد طبقات بیشتر از 4 نیز میتواند مورد استفاده قرار بگیرد. در مواقعی که قطع کن پمپ آب از نوع کلید اتومات انتخاب میشود، هنگام نصب پمپ آب خانگی از منبع انبساط، پنج راهی و مانومتر نیز بکار میرود..

قطع کن آب از نوع فلوتر
فلوتر یکی از قطع کنهای آب است که در پمپهای مستغرق کاربرد دارد. پمپ کفکش یا لجنکش که در چاه یا استخر آب قرار میگیرد، زمانی که سطح آب به میزان کمی میرسد و دیگر آب کافی برای پمپاژ وجود ندارد، این پمپها بدون آب کار میکنند و بعد از مدت زمان کوتاهی داغ شده و میسوزند. فلوتر با اندازهگیری سطح آب، روشن و خاموششدن کفکش و لجنکش را کنترل میکند.

جمعبندی
اگرچه پمپهای آب وظیفه پمپاژ آب را به خوبی انجام میدهند اما این کار به تنهایی کافی نیست؛ چرا که بهینه کارکردن آن نیز لازم است. پمپ آب خانگی باید قابلیت قطع و وصل را در زمانهای مناسب داشته باشند و این کار توسط انواع قطع کن آب یعنی ست کنترل یا کلید اتومات انجام میشود. پمپهای آب از نوع کفکش و لجنکش نیز به یکی از قطعکنهای آب نیاز دارند اما با هدفی متفاوت از قطعکنهای پمپ آب خانگی.
کفکش و لجنکش در حین کارکردن برای خنک کاری نیاز به آب دارند و همواره باید در ورودی خود آب وجود داشته باشد. برای اطمینان از وجود آب در ورودی این پمپها از فلوتر استفاده میشود. در این مقاله کالاصنعتی به بررسی انواع قطع کن آب پرداخته شد و مشخص شد که چه اهمیت بالائی در کنترل قطع و وصل پمپهای آب دارند.
-
قطع کن آب یک وسیله کنترلی است که برای روشن و خاموش کردن اتوماتیک پمپ آب استفاده میشود. وظیفه اصلی آن جلوگیری از کارکرد مداوم پمپ (در پمپهای خانگی) و جلوگیری از کارکرد پمپ بدون آب (در پمپهای مستغرق مانند کفکش و لجنکش) است. این کار باعث افزایش طول عمر پمپ، کاهش مصرف برق و جلوگیری از آسیب دیدن آن میشود.
-
به طور کلی سه نوع اصلی قطع کن آب وجود دارد:
1) ست کنترل (یا اتومات پمپ آب): بیشتر برای پمپهای آب خانگی استفاده میشود.
2) کلید اتومات همراه با منبع انبساط: برای پمپهای آب خانگی در ساختمانهای با تعداد طبقات بیشتر نیز مناسب است.
3) فلوتر: برای پمپهای مستغرق مانند پمپ کفکش و لجنکش کاربرد دارد.
-
فلوتر یک شناور است که سطح آب را اندازهگیری میکند. زمانی که سطح آب به حد پایینی میرسد، فلوتر سیگنالی به پمپ ارسال کرده و آن را خاموش میکند. با بالا آمدن سطح آب، فلوتر دوباره فعال شده و اجازه روشن شدن پمپ را میدهد. این کار از کارکردن پمپ بدون آب و در نتیجه سوختن آن جلوگیری میکند.
-
به طور معمول، ست کنترل برای پمپهای مستغرق مانند کفکش و لجنکش طراحی نشده است. این پمپها معمولا به فلوتر برای کنترل سطح آب نیاز دارند. استفاده از ست کنترل در این موارد ممکن است عملکرد درستی نداشته باشد و حتی به پمپ آسیب برساند.
-
هنگام خرید قطع کن آب باید به نوع پمپ آب، تعداد طبقات ساختمان (در مورد پمپهای خانگی)، حداکثر فشار کاری مورد نیاز، کیفیت ساخت و برند تولید کننده توجه کرد. برای پمپهای خانگی، انتخاب بین ست کنترل و کلید اتومات با توجه به تعداد طبقات و نیازهای سیستم انجام میشود. برای پمپهای مستغرق، اطمینان از مناسب بودن فلوتر با نوع پمپ اهمیت دارد.