بالابرهای ساختمانی یکی از مهم‌ترین تجهیزاتی هستند که برای ساخت و ساز و تعمیرات ساختمان‌ها استفاده می‌شوند و به منظور حمل و نقل مصالح و تجهیزات از یک طبقه به طبقه دیگری در ساختمان به کار می‌روند. نیروی لازم برای بالا و پایین بردن کابین یا سکوی بالابر ساختمانی، توسط الکتروموتور بالابر تامین می‌شود. موتور بالابر نوعی الکتروموتور صنعتی است که بر اساس جریان ورودی و منبع تغذیه به دو دسته تقسیم بندی می‌شود:
- بالابر ساختمانی تک فاز
- بالابر ساختمان سه فاز
در این مقاله قصد داریم انواع موتور بالابر تک فاز و سه فاز را مورد بررسی قرار دهیم، اما پیش از آن که به این موضوع بپردازیم بهتر است کمی بیشتر درباره بالابرهای ساختمانی، کاربردها و اجزای تشکیل دهنده آن ها بدانیم.
نکات مهم در انتخاب موتور بالابر ساختمانی
- نوع بالابر
اولین نکته در انتخاب موتور بالابر ساختمانی، توجه به نوع بالابر است. بالابرهای ساختمانی بر اساس جریان ورودی و منبع تغذیه به دو دسته تقسیم بندی می شوند:
موتور بالابر تک فاز: این موتورها برای بالابرهای ساختمانی با ظرفیت باربری کم (تا حدود 300 کیلوگرم) استفاده می شوند.
موتور بالابر سه فاز: این موتورها برای بالابرهای ساختمانی با ظرفیت باربری بالا (تا حدود 1000 کیلوگرم) استفاده می شوند.
- ظرفیت باربری
نکته مهم دیگر در انتخاب موتور بالابر ساختمانی، توجه به ظرفیت باربری آن است. موتور بالابر باید توان کافی برای حمل بار مورد نظر را داشته باشد. به عنوان مثال، برای یک بالابر ساختمانی با ظرفیت باربری 500 کیلوگرم، باید از موتوری با توان حداقل 5 کیلووات استفاده کرد.
- ارتفاع ساختمان
نکته مهم دیگر در انتخاب موتور بالابر ساختمانی، توجه به ارتفاع ساختمان است. موتور بالابر باید توان کافی برای بالا بردن بار تا ارتفاع مورد نظر را داشته باشد. به عنوان مثال، برای یک بالابر ساختمانی با ارتفاع 10 طبقه، باید از موتوری با توان حداقل 10 کیلووات استفاده کرد.
- میزان استفاده از بالابر
در صورت استفاده زیاد از بالابر، باید از موتوری با توان بالاتر استفاده کرد. به عنوان مثال، برای یک بالابر ساختمانی که به طور مداوم مورد استفاده قرار می گیرد، باید از موتوری با توان حداقل 15 کیلووات استفاده کرد.
توان الکتروموتور مورد نیاز بر اساس ظرفیت بالابر
همانطور که گفته شد انواع الکتروموتور بالابر ساختمانی شامل موتور بالابر تک فاز و سه فاز می شود؛ اما به دلیل در دسترس نبودن برق سه فاز، انواع موتور بالابر تک فاز در ایران محبوبیت بیشتری پیدا کرده است. پیش از بررسی و انتخاب انواع الکتروموتور بالابر باید از ظرفیت مورد نیاز بالابر خود مطلع شده و بر اساس آن دینامی با توان و سرعت مناسب را انتخاب نمایید. در جدول زیر، بر اساس ظرفیت بالابر ترکیب نوع گیربکس صنعتی و توان مورد نیاز موتور بالابر را پیشنهاد داده ایم:
| ظرفیت بالابر (کیلوگرم) |
تیپ گیربکس |
توان موتور بالابر |
| 150 |
VF62 |
1 تا 1.5 اسب بخار |
| 350 |
VF86 |
2 تا 3 اسب بخار |
| 700 |
VF110 |
3 تا 4 اسب بخار |
| 1200 |
VF130 |
4 تا 5.5 اسب بخار |
| 1800 |
VF150 |
7.5 اسب بخار |
| 2500 |
VF185 |
15 اسب بخار |
موتور بالابر تک فاز
موتور بالابر تک فاز همانطور که نامش پیداست نوعی الکتروموتور تک فاز است و در ایران محبوبیت بیشتری نسبت به دینام های سه فاز دارد. البته به دلیل محدودیت در توان و گشتاور این موتورها، باید از الکتروموتورهای خازن دار استفاده شود. در الکتروموتورهای خازن دار هنگام شروع به کار، علاوه بر سیم پیچ اصلی، یک سیم پیچ یا خازن کمکی دائم و یک سیم پیچ یا خازن کمکی برای راه اندازی نیز در مدار قرار می گیرند تا گشتاور مورد نیاز تامین شود. پس از اینکه موتور به 75% دور نامی خود رسید، خازن راه انداز به وسیله یک رله مغناطیسی از مدار خارج شده و خازن دائم و خازن اصلی موتور در مدار باقی می مانند.
علاوه بر این، هنگام خرید موتور بالابر تک فاز بهتر است ترمز الکتروموتور را هم تهیه نموده و بر روی آن نصب نمایید و یا از همان ابتدا یک الکتروموتور ترمزدار انتخاب نمایید. نصب ترمز بر روی الکتروموتورها ضریب ایمنی آن ها را بالاتر برده و عمر مفید دستگاه را تا حد زیادی افزایش می دهد.
برای خرید و اطلاع از قیمت الکتروموتور ترمزدار با کارشناسان فروش کالا صنعتی در تماس باشید.
موتور بالابر سه فاز
اصلی‌ترین قسمت بالابرها، موتور است که نسبت به سایر قطعات بالابر، هزینه بیشتری داشته و جایگزینی آن‌ها به راحتی امکان پذیر نیست. موتورهای تک فاز بالابر برای تامین گشتاور مورد نیاز باید به خازن و تجهیزاتی از این قبیل مجهز شوند، به همین علت در بعضی موارد قیمتی بالاتر از موتور بالابر سه فاز دارند. اگر به برق سه فاز دسترسی دارید، بهتر است از موتور بالابر سه فاز استفاده کنید.
نکات مهم در انتخاب موتور بالابر ساختمانی
- معمولاً بالابر تک فاز ساختمانی، بین 200 تا 350 کیلوگرم ظرفیت حمل بار دارد؛ برند الکتروموتور نقش مهمی در تعیین ظرفیت بالابر دارد. به عنوان مثال موتور بالابر ساختمانی برند الکتروموتور موتوژن ظرفیت حمل بار بین 200 تا 250 کیلوگرم را ارائه می دهد.
- نکته مهم دیگر در خصوص انتخاب الکتروموتور بالابر جنس پوسته آن است. موتور بالابر ساختمانی باید پوسته ای قوی و مستحکم داشته باشد تا هم قطعات داخلی موتور را در جای خود محکم نگه دارد و هم وزن مصالح که بخشی از آن بر روی الکتروموتور است را به خوبی تحمل کند. پیشنهاد ما انتخاب الکتروموتور بالابر با پوسته چدنی است.
- موتور تک فاز بالابر ساختمانی علاوه بر سیم پیچ های اصلی، از دو خازن کمکی نیز استفاده می کنند که وظیفه استارت و راه اندازی موتور را بر عهده دارند؛ حتی اگر یکی از این خازن ها به درستی عمل نکند، الکتروموتور به درستی راه اندازی نمی شود یا خیلی سخت راه اندازی آن صورت می گیرد.
- یکی دیگر از ویژگی های مهم الکتروموتور بالابر درجه حفاظتی آن است که با IP نمایش داده می شود. از آن جایی که در محیط کاری این بالابرها معمولاً گرد و خاک زیادی وجود دارد، درجه حفاظتی مناسب برای افزایش طول عمر دستگاه و عملکرد بهینه آن حیاتی است. درجه حفاظتی پیشنهادی برای موتور بالابر ساختمانی، IP54 است.
نتیجه گیری
حمل و جابجایی سریع و مطمئن مصالح و تجهیزات، تأثیر بسزایی در سرعت ساخت و ساز ساختمان‌ها دارد. علاوه بر این استفاده از بالابر و موتور بالابر مناسب، به حفظ امنیت نیروی انسانی و کارگران نیز کمک می‌کند. پیش از انتخاب و خرید بالابر ساختمانی باید ظرفیت وزنی که قرار است حمل کند را محاسبه کرده و بر اساس آن الکتروموتور بالابر مناسبی را انتخاب کنید. وبسایت کالا صنعتی به عنوان یکی از شرکت‌های پیشرو در فروش انواع کالاها و تجهیزات مورد نیاز صنایع، سبد کاملی از محصولات بهترین برندهای صنعتی را به شما عزیزان ارائه نموده و می‌توانید برای دریافت مشاوره فنی رایگان با کارشناسان این مجموعه در ارتباط باشید.