پمپها وسیلهای هستند که برای انتقال سیال بکار میروند. یکی از رایجترین پمپها، پمپ سانتریفیوژ است که برای جابجاکردن سیال نیاز به نیروی محرکهای دارد که به سیال منتقل کند تا آن را به جریان اندازد. نیروی چرخان پروانه متصل به شفت معمولا توسط یک الکتروموتور تامین میشود؛ برخی از پمپها بصورت مستقیم به الکتروموتور متصل شدهاند و یک الکتروپمپ را تشکیل میدهند و در بعضی دیگر پمپ و الکتروموتور توسط قطعه کوپلینگ به یکدیگر ارتباط پیدا میکنند.
اما موضوعی که در این مقاله کالاصنعتی قرار است به آن پرداخته شود، الکتروپمپ بدون کوپلینگ با نام پمپ اتابلوک است. پمپهای اتابلوک مزیت داشتن لرزش کمتر حین عملکرد و بازدهی بیشتر را دارند و در بسیاری از کاربردهای آبرسانی شهری و روستایی، سیستمهای اطفا حریق، سیستمهای آبیاری کشاورزی و تاسیسات سرمایش و گرمایش بکار میروند. پمپ سانتریفیوژ لئو سری XST از متنوعترین سریهای اتابلوک است که در توان و قطر دهانه مختلف تولید می شوند.
در ادامه به تعریف کاملتر، ویژگیها و مزایا، نحوه عملکرد و کاربردهای پمپ اتابلوک پرداخته میشود و چند برند با کیفیت و محبوب آنها نیز معرفی میشوند.

پمپ اتابلوک چیست؟
پمپ اتابلوک نوعی پمپ سانتریفیوژ یک طبقه است که الکتروموتور آن به صورت مستقیم به پمپ متصل شده است. پمپهای اتابلوک به دلیل داشتن اتصال شفت الکتروموتور و پمپ بصورت یکپارچه، لرزش و صدای کمی دارند. از دیگر مزیتهای اتابلوک عدم نیاز به شاسیشدن و همچنین بازدهی بیشتر آن نسبت به پمپهای سانتریفیوژ از نوع اتصال کوپلینگی است.
پمپهای اتابلوک فقط از یک پروانه برای به جریان انداختن سیال بهره میبرند و در کاربردهای بسیاری مثل کشاورزی، آبرسانی شهری، آتشنشانی و صنایع مختلف استفاده میشوند.
ویژگیها و مزایای پمپ اتابلوک
مهمترین تفاوت پمپ اتابلوک نسبت به سایر پمپهای سانتریفیوژ در اتصال مستقیم شفت موتور و شفت پمپ و عدم استفاده از کوپلینگ در اتابلوک است. همین مشخصه به کوتاهشدن طول شفت اتصالدهنده موتور و پمپ منجر شده و در نتیجه باعث کاهش ارتعاش پمپ و راندمان بالاتر آن میشود. سایر ویژگیها و مزایایی که پمپ اتابلوک دارد در زیر آورده شده است:
- عدم استفاده از کوپلینگ، طراحی ساده و کم قطعه
- نصب راحت و سریع
- کارکرد بدون لرزش و کم صدا
- بازدهی بالا و مصرف انرژی بهینه
- دوام و طول عمر بالا

نحوه عملکرد پمپ اتابلوک
همانطور که گفته شد، پمپ اتابلوک در دسته پمپهای سانتریفیوژ قرار دارد و بنابراین اصول عملکرد آن با استفاده از نیروی گریز از مرکز میباشد. در پمپ اتابلوک، مانند پمپ حلزونی، سیال از طریق قسمت مکش وارد محفظه حلزونی میشود.
پروانه که در داخل محفظه حلزونی قرار دارد، با چرخش خود، باعث ایجاد نیروی گریز از مرکز میشود. این نیرو باعث میشود که سیال از مرکز پروانه به سمت بیرون رانده شود. با چرخش مداوم پروانه و اعمال نیرو به سیال، از قسمت تخلیه سیال به بیرون هدایت میشود.
انواع پمپ اتابلوک
پمپهای اتابلوک معمولا در دورهای موتور 1500 و 3000 دور طراحی میشوند. همچنین با توجه به نیاز به هد و دبی، تنوع توان و قطر دهانه در پمپ اتابلوک زیاد است. اما مهمترین دستهبندی انواع پمپ اتابلوک از لحاظ نوع کاربرد آن است که البته همه آنها عملکرد و ساختار مشابهی دارند. انواع پمپ اتابلوک بر اساس نوع کاربرد در زیر آورده شده است:
- پمپ اتابلوک آبرسانی: این نوع پمپ برای انتقال آب در شبکههای آبرسانی شهری و روستایی استفاده میشود.
- پمپ اتابلوک آتشنشانی: این نوع اتابلوک در سیستمهای پمپاژ آتشنشانیها، برای افزایش فشار آب استفاده میشود.
- پمپ اتابلوک صنعتی: در بسیاری از صنایع برای انتقال سیالات رقیقتر و مشابه آب استفاده میشود.
- پمپ اتابلوک کشاورزی: از جمله انواع پمپ کشاورزی است که برای پمپاژ و انتقال آب و به منظور آبیاری زمینهای کشاورزی و باغات مورد استفاده قرار میگیرد.
کاربردهای پمپ اتابلوک
پمپ اتابلوک در کاربردهای مختلفی از جمله موارد زیر استفاده میشود:
- انتقال و پمپاژ آب در شبکههای آبرسانی شهری و روستایی
- تامین و افزایش فشار آب مورد نیاز سیستمهای آتشنشانی
- انتقال سیالات مشابه آب و تمیز
- تامین آب زمینهای کشاورزی و آبیاری مزارع و باغات
- خنککاری تجهیزات صنعتی
- انتقال مواد غذایی رقیق
- انتقال مواد شیمیایی غیرخورنده و با ویسکوزیته پایین
مشخصات پمپ اتابلوک نوید موتور
از مشهورترین شرکتهای داخلی که در زمینه تولید پمپهای اتابلوک فعالیت میکنند، شرکت نوید موتور تبریز است. پمپ اتابلوک نوید موتور در دور موتور 1500 و 3000 طراحی و تولید میشود. همچنین از لحاظ برق مصرفی، الکتروموتورها در دو نوع تک فاز و سه فاز وجود دارند که بر اساس استاندارد IEC طراحی شدهاند.
از دیگر مشخصات فیزیکی پمپهای اتابلوک نوید موتور میتوان به جنس بدنه چدنی و شفت استیل اشاره کرد. پروانه اتابلوک نویدموتور در سه جنس چدن، برنج و استیل بسته به کاربرد و سیال پمپاژ شونده بصورت سفارشی قابل تغییر است.
جمع بندی
در برخی از کاربردها بهتر است از پمپهایی که کوپلینگ ندارند، استفاده شود. پمپ اتابلوک یکی از پر استفادهترین پمپهای بدون کوپلینگ و یکپارچه است و به دلیل همین ویژگی لرزش کمتر و بازدهی بیشتری دارد. پمپهای اتابلوک در موقعیتهای مختلفی مثل کشاورزی، آبرسانی، آتش نشانی، تاسیسات و ... کاربرد دارند.
در این مقاله کالاصنعتی به معرفی پمپ اتابلوک، کاربردها و مزایای آن و همچنین به یکی از پرفروشترین و پرتقاضاترین پمپهای اتابلوک بازار ایران یعنی اتابلوک نوید موتور پرداخته شد. حالا که با پمپ اتابلوک و ویژگی منحصر به فرد یکپارچهبودن الکتروموتور و پمپ در آن آشنا شدید؛ در صورتی که قصد خرید این پمپ را دارید، پمپ اتابلوک از برند خارجی سیستما و برند ایرانی بهار پمپ نیز پیشنهاد میشود.
برای خرید پمپ اتابلوک از برندهای معرفیشده میتوانید با کارشناسان ما تماس بگیرید.
-
پمپ اتابلوک نوعی پمپ گریز از مرکز است که به صورت یکپارچه و بلوکی طراحی شده است. این نوع پمپها به دلیل ساختار یکپارچه، نصب و نگهداری آسانتری دارند و معمولا در سیستمهای تهویه مطبوع، صنایع نفت و گاز، تصفیه آب و سایر کاربردهای صنعتی استفاده میشوند. طراحی اتابلوک باعث کاهش نشت سیال و افزایش راندمان پمپ میشود.
-
پمپهای اتابلوک به صورت یکپارچه طراحی شدهاند، به این معنی که موتور و پمپ روی یک شفت واحد و پایه مشترک قرار دارند. این ساختار باعث کاهش لرزش، افزایش عمر مفید قطعات و سهولت در نصب میشود. در مقابل، پمپهای معمولی اغلب جدا از موتور هستند و نیاز به کوپلینگ دارند که ممکن است باعث افزایش هزینه نگهداری و نصب شود.
-
نگهداری پمپ اتابلوک شامل بررسی منظم روغن روانکاری، کنترل وضعیت بلبرینگها، تمیزکاری فیلترها و اطمینان از عدم نشتی سیال است. همچنین باید وضعیت کوپلینگ و شفت به طور دورهای بررسی شود تا از خرابیهای ناگهانی جلوگیری شود. رعایت دستورالعملهای سازنده و انجام سرویسهای دورهای کلید افزایش عمر پمپ است.
-
مزایای اصلی پمپ اتابلوک شامل طراحی فشرده و کمجا، کاهش لرزش و نویز، سهولت نصب و نگهداری، افزایش کارایی انرژی و کاهش هزینههای نگهداری است. این ویژگیها باعث شدهاند پمپ اتابلوک گزینهای محبوب در صنایع مختلف باشد.
-
عمر مفید پمپ اتابلوک به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ از جمله کیفیت ساخت، شرایط کاری، نوع سیال و میزان نگهداری. معمولا در صورت استفاده و نگهداری درست، این پمپها میتوانند بین ۱۰ تا ۲۰ سال عمر کنند. انجام سرویسهای دورهای و تعویض قطعات فرسوده، عمر مفید پمپ را به طور چشمگیری افزایش میدهد.
-
خیر، یکی از مزایای اصلی پمپ اتابلوک، نصب آسان آن است. به دلیل ساختار یکپارچه، نیازی به تنظیم کوپلینگ و شفتبندی جداگانه نیست. فقط کافی است پمپ روی پایه مناسب قرار گیرد و اتصالات ورودی و خروجی سیال متصل شود. با این حال، رعایت نکات ایمنی و دستورالعملهای تولیدکننده هنگام نصب ضروری است.
-
برای انتخاب پمپ مناسب باید دبی و هد مورد نیاز، نوع سیال و دمای کاری را در نظر گرفت. همچنین باید به برند و خدمات پس از فروش توجه شود تا در صورت نیاز به تعمیرات یا تامین قطعات، مشکلی پیش نیاید.