فن حلزونی یکی از انواع هواکش های سانتریفیوژ (گریز از مرکز) است که کاربرد صنعتی و خانگی دارد. طراحی این نوع از هواکش ها به گونه ای است که از یک محفظه نیم دایره ساخته شده و ظاهر بیرونی آن مشابه خانه حلزون است که به همین دلیل به این نوع از هواکش ها حلزونی گفته می شود. این نوع از فن ها با توجه به نوع پروانه آن به انواع مختلفی تقسیم می شوند که در ادامه ویژگی آن ها را بررسی می کنیم.
کاربرد فن حلزونی
- آشپزخانه های صنعتی
- کارگاه
- بیمارستان
- سوله
- کارخانه
انواع فن حلزونی
- فن حلزونی فوروارد
- فن حلزونی بکوارد
فن حلزونی فوروارد
هواکش فوروارد از تیغه هایی با انحنای رو به جلو ساخته شده است و پروانه های فوروارد این نوع از هواکش باعث می شود که قدرت فن حلزونی فوروارد در مقایسه با بکوارد کمتر بوده و همچنین راندمان آن پایین تر باشد. به پروانه های فن فوروارد، پروانه قفس سنجابی نیز گفته می شود که انحنای این نوع از پروانه در راستای چرخش پروانه می باشد. این دستگاه ها برای مواردیکه نیاز به فشار استاتیکی کم و متوسط دارند، کاربرد داشته و همچنین از آن ها اغلب در سیستم های جایگزین کننده هوا و تجهیزات گرمایشی جهت انتقال هوا استفاده می شود.
فن سانتریفیوژ زیلابگ فوروارد
مزایا و معایب فن حلزونی فوروارد
- هواکش فوروارد به نسبت سایر فن ها بازدهی کمتری دارد.
- در سیستم های تهویه مطبوع جهت انتقال هوا معمولا از این هواکش استفاده می شود.
- در تجهیزات گرمایشی می توان از این نوع هواکش برای جابه جایی هوا استفاده کرد.
فن حلزونی بکوارد
در این مدل از هواکش، تیغه های پروانه در خلاف جهت انحنا قرار گرفته است و هواکش های بکوارد در شرایطی که خوردگی و سایش وجود داشته باشد نسبت به فوروارد عملکرد بهتری دارد.
مزایا و معایب فن حلزونی بکوارد
- این نوع از هواکش ها به نسبت سایر فن ها دارای بازدهی بیشتری می باشند.
- هواکش حلزونی بکوارد از نظر مصرف انرژی به صرفه است.
- از هواکش بکوارد معمولا جهت جریان های با فشار زیاد و سرعت متوسط استفاده می شود.
فن زیلابگ بکوارد
اجزای هواکش حلزونی
- پروانه: پروانه مهم ترین قسمت هواکش است که وظیفه به جریان انداختن هوا را برعهده دارد.
- حلزونی: پروانه داخل حلزونی قرار می گیرد.
- الکتروموتور: الکتروموتور یکی از اجزای هواکش است و نیروی مورد نیاز برای چرخش پروانه ها را فراهم می کند.
- صفحه برشی: این صفحه در قسمت دهانه خروجی فن نصب شده است واز برگشت هوای تخلیه شده به درون حلزونی جلوگیری می کند.
هواکش حلزونی چگونه کار می کند؟
این نوع هواکش از طریق یک عدد پروانه رادیال خم به عقب و همچنین رادیال خم به جلو که در درون آن تعبیه شده، هوا را مکیده و از محیط خارج می کند. به هواکش حلزونی به علت نوع عملکرد آن دستگاه تخلیه هوا به محیط خارج می گویند. فن حلزونی به دلیل قدرت مکش بالا در تهویه هوا در محیط های خانگی و انواع آشپزخانه ها استفاده شده و وجود این دستگاه باعث می شود که هوای محیط سالم و عاری از هرگونه آلودگی باشد.
فن حلزونی چه معایبی دارد؟
هواکش های حلزونی به علت داشتن پروانه های دارای انحنا در هنگام کار با هوای آلوده دچار مشکل شده و گاهی مجبور به تعویض تیغه های هواکش می شوید. در این نوع از فن ها هوای آلوده در انحنای تیغه ها جمع شده و باعث آسیب به دستگاه می شود، بنابراین فن های حلزونی برای انتقال هوای کثیف و آلوده مناسب نمی باشند که همین مسئله یکی از معایب آن ها محسوب می شود.
علت ایجاد ارتعاش در هواکش حلزونی چیست؟
- خارج شدن هواکش و محرک های آن از محور
- نصب غیر استاندارد و اصولی فن
- انباشته شدن مواد رسوب بر روی پروانه
- آسیب دیدگی دستگاه هنگام حمل ونقل آن
خرابی و مشکلات هواکش حلزونی
- اگر دبی خروجی هوا در فن های حلزونی کمتر از میزان مجاز باشد، علت آن می تواند پایین بودن سرعت چرخش و دوران هواکش، تنظیم نبودن و بسته بودن بیش از حد دمپر، آلودگی و کثیف بودن فیلترها باشد.
- در صورتیکه صدای فن بیش از حد باشد، این مشکل می تواند به دلیل خرابی یاتاقان ها، عدم تعادل پروانه و بالانس نبودن محور، شل بودن پیچ های الکتروموتور و ... باشد
- یکی از مشکلات دیگر فن، عدم روشن شدن آن می باشد که این مسئله می تواند به علت پاره شدن تسمه، گیر کردن پروانه به پوسته، ناکافی بودن ولتاژ ارسالی به الکتروموتور و خرابی های الکتریکال می باشد.
نحوه انتقال قدرت در هواکش حلزونی
- انتقال مستقیم: در این نوع سیستم موتور به صورت مستقیم و از طریق میله انتقال قدرت، به پروانه متصل می شود.
- انتقال با تسمه: در برخی از هواکش ها از تسمه جهت چرخش موتور و انتقال قدرت به هواکش استفاده می کنند.